3.1. დისპერსია

მონაცემთა დისპერსია ასაშუალოებს მონაცემთა დაშორებას მათი საშუალო მნიშვნელობიდან. ცალკე საკითხია როგორ გავზომოთ მონაცემიდან საშუალომდე ეს დაშორება: თუკი თითოეულ მონაცემს გამოვაკლებთ საშუალო მნიშვნელობას, შედეგებს დავაჯამებთ და გავყოფთ რაოდენობაზე, აღმოვაჩენთ, რომ ეს სიდიდე ყოველთვის $ 0 $-ის ტოლი იქნება (ამაზე წინა თავშიც ვისაუბრეთ). მაგრამ თუკი ამ სხვაობებს კვადრატში ავიყვანთ და მერე გავასაშუალოებთ, მაშინ მიღებული სიდიდე დადებითი იქნება […]

3. მონაცემთა გაბნევისა და ურთიერთკავშირის მახასიათებლები

შესავალი მიუხედავად იმისა, რომ წინა თავში განხილული გაბნევისა და კვარტილური დიაპაზონები მონაცემთა გაბნევის, გაფანტულობის საზომად გამოიყენება, მათი მნიშვნელობა მხოლოდ ორ სიდიდეზეა დამოკიდებული: გაბნევის დიაპაზონის შემთხვევაში მინიმალურ და მაქსიმალურ მნიშვნელობებზე, ხოლო კვარტილური დიაპაზონის შემთხვევაში კი – პირველ და მესამე კვარტილზე. ასეთ მცირე რაოდენობის მონაცემებზე დაყრდნობა რისკს შეიცავს: გვექმნება არასრული წარმოდგენა მონაცემთა ცვალებადობისა და მერყეობის შესახებ (წარმოიდგინეთ […]